ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΝΤΙΦΑΣΗ

 

Γράφει ο Νίκος Σουβατζής 

 

       Ένας άνθρωπος που ασχολείται με τη συγγραφή ποίησης κάνει με την πάροδο του χρόνου τρεις σημαντικές διαπιστώσεις. Ας τις εξετάσουμε αναλυτικά.

        Η πρώτη διαπίστωση είναι ότι στον αγώνα που κάνει για να ολοκληρώσει μια ποιητική συλλογή, να βρει εκδοτική στέγη, να προωθήσει τη δουλειά του και να καταξιωθεί είναι εντελώς μόνος. Για πολλούς ανθρώπους, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, η συγγραφή και ειδικά η συγγραφή ποίησης δεν είναι μια σοβαρή δραστηριότητα. Θεωρούν ότι είναι ένα χόμπι, μια ασχολία για να περνάει κανείς την ώρα του, μια λόξα νεανική.

       Επομένως δεν είναι καθόλου σπάνιο, αν ασχολείσαι με την ποίηση, ακόμα και πολύ δικοί σου άνθρωποι που ποτέ δεν αμφέβαλλες για την αγάπη τους να μην μπορούν να σε καταλάβουν. Να πιστεύουν ότι το να μην μπορείς, για παράδειγμα, να εκδώσεις την ποιητική σου συλλογή είναι ένα ασήμαντο πρόβλημα που θα έπρεπε να βρίσκεται τελευταίο στη λίστα των προτεραιοτήτων σου.

       Τι κι αν για σένα ένα βιβλίο που κρατάς στο συρτάρι είναι ένα βάρος που κουβαλάς καθημερινά; Για πολλούς είναι κάτι ανάξιο λόγου. Ακόμα όμως και οι ομότεχνοί σου είναι δύσκολο να σε καταλάβουν και να σε βοηθήσουν γιατί δεν αντιμετωπίζουν όλοι τις ίδιες δυσκολίες.

        Η δεύτερη διαπίστωση που κάνει ένας ποιητής ή μια ποιήτρια είναι ότι δεν πρέπει να μιλάει με κανέναν για αυτό που κάνει. Είναι τόσο μεγάλη η τοξικότητα που θα αντιμετωπίσει που με τον καιρό θα καταλάβει ότι είναι καλύτερα να σιωπά. Το να αναφέρεις ότι γράφεις και να ακούσεις μια καλή κουβέντα είναι σχεδόν απίθανο. Αντίθετα θα ακούσεις ανόητες και αδιάκριτες ερωτήσεις, αμπελοφιλοσοφίες για το τι είναι ποίηση και ποιος είναι πραγματικός ποιητής, ειρωνείες και προσβολές για τα ποιήματά σου και τον τρόπο που τα διαβάζεις. Όλα αυτά από αγνώστους που ποτέ δεν ζήτησες τη γνώμη τους και δεν τους έχεις καμία υποχρέωση. Όλα αυτά με το πρόσχημα της άποψης. Επομένως κλείνεσαι στον εαυτό σου και μιλάς για τη δουλειά σου σε λίγους κι εκλεκτούς.

       Η τρίτη διαπίστωση που κάνεις ως ποιητής ή ποιήτρια είναι ότι δεν πρέπει να σε ενδιαφέρει η γνώμη των άλλων. Η αρνητική κριτική που θα ακούσεις, εξαιρετικά σπάνια θα είναι εποικοδομητική. Αυτοί που την κάνουν ποσώς ενδιαφέρονται να σε βοηθήσουν και ποσώς ενδιαφέρονται για την ποίηση. Αυτό που στην πραγματικότητα τους ενδιαφέρει είναι να βγάλουν την κακία τους, να σε προσβάλλουν, να σε μειώσουν για να νιώσουν καλύτερα. Ακόμα όμως και η θετική κριτική πολλές φορές δεν είναι πραγματική. Μπορεί να επαινέσουν το βιβλίο σου από υποχρέωση και να μην το έχουν διαβάσει καν. Οπότε αυτό που πρέπει να σε ενδιαφέρει είναι η γνώμη λίγων ανθρώπων που πραγματικά έχουν γνώση της ποίησης και επομένως η γνώμη τους έχει αξία.

        Ας έρθουμε τώρα στην αντίφαση που προανέφερα. Για όλους τους παραπάνω λόγους με τα χρόνια κλείνεσαι στον εαυτό σου. Έτσι κι αλλιώς όμως ένας άνθρωπος που επιλέγει να εκφραστεί μέσω της ποίησης είναι μοναχικός. Σε αυτό να προσθέσουμε ότι η συγγραφή είναι μια κατεξοχήν μοναχική δραστηριότητα. Αν όμως αντιμετωπίζεις την ποίηση σοβαρά, δηλαδή ενδιαφέρεσαι να εκδώσεις τα ποιήματά σου, πρέπει να έχεις κάποιες κοινωνικές δεξιότητες. Πρέπει να καλείς κόσμο στις παρουσιάσεις, να στέλνεις δελτία τύπου, να επικοινωνείς με κριτικούς. Όλα αυτά απαιτούν μια εξωστρέφεια που έρχεται σε αντίθεση με τη μοναχικότητα των ποιητών.

        Αυτή λοιπόν είναι η πραγματικότητα που έχεις να αντιμετωπίσεις όταν γράφεις ποίηση. Και η επίγνωση αυτής της πραγματικότητας σε κάνει να επικεντρώνεσαι στην ουσία. Γιατί όταν θα έχουν ξεχαστεί οι ανούσιες φλυαρίες η ποίηση θα έχει μείνει.