ΠΩΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ

Γράφει ο Νίκος Σουβατζής 

       Ας υποθέσουμε ότι γνωρίζεις μια μεγάλη απογοήτευση, ότι περνάς μια μεγάλη στεναχώρια, ότι γεύεσαι μια μεγάλη πίκρα και όλα αυτά έρχονται να προστεθούν σε αμέτρητες άλλες απογοητεύσεις, στεναχώριες και πίκρες. Ας υποθέσουμε ότι έχεις και μια ευαισθησία παραπάνω. Ας υποθέσουμε, επίσης, ότι έχεις και μια κλίση στον γραπτό λόγο. Πριν ακόμα βάλεις τις σκέψεις σου σε μια σειρά, ένας στεναγμός βγαίνει απ’ τα χείλη σου. Αρχίζουν να σχηματίζονται στο μυαλό σου οι πρώτες λέξεις. Οι λέξεις σχηματίζουν έναν στίχο και οι στίχοι ένα ποίημα. Το γράφεις σε ένα χαρτί και τότε ένα μικρό, έστω, μέρος απ’ το βάρος που σου πλακώνει το στήθος φεύγει από πάνω σου. Επικοινωνείς με τους άλλους, αλλά είναι σαν να χρησιμοποιείς έναν κώδικα που δεν γνωρίζουν όλοι. Μέσα απ’ τους στίχους σου μεταφέρεις συναισθήματα. Όσοι προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν το ποίημά σου σαν να ήταν ένα δοκίμιο, για παράδειγμα, θα αποτύχουν γιατί χάνουν την ουσία. Για να το καταλάβουν πρέπει να έχουν την ίδια ευαισθησία με σένα. Να μπορούν να νιώσουν. Θλίψη, πόνο, όλα αυτά τα συναισθήματα που σε εμπνέουν.

       Κάπως έτσι θα περιέγραφα σε αδρές γραμμές τη γέννηση ενός ποιήματος. Το παρόν κείμενο είναι προσωπικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αφορά και άλλους ανθρώπους, διαφορετικά δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Όπως επίσης δεν σημαίνει ότι τα συναισθήματα που αποτελούν πηγή έμπνευσης προέρχονται μόνο από γεγονότα που αφορούν άμεσα στη ζωή του γράφοντα. Άλλωστε η ποίηση που θέτει στο κέντρο του σύμπαντος τον ποιητή και τις υπαρξιακές του αγωνίες δεν μ’ ενδιαφέρει, ούτε με αφορά. Στον δικό μου ποητικό κόσμο πρωταγωνιστούν οι άνθρωποι που αγωνίζονται για τη ζωή και το δίκιο. Και όπως προανέφερα, για να καταλάβει κανείς την ποίηση δεν χρειάζεται ούτε ιδιαίτερη μόρφωση, ούτε πολύ υψηλή νοημοσύνη. Το μόνο που χρειάζεται είναι ευαισθησία. Αν δεν την έχει είναι σαν να προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τον δίσκο της Φαιστού. Τόσο απλά είναι τα πράγματα και ταυτόχρονα τόσο δύσκολα. Γιατί ενώ υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να γραφτεί ποίηση, ζούμε σε μια αντιποιητική εποχή. Στην πραγματικότητα όμως όλες οι εποχές είναι αντιποιητικές. Πιστεύω όμως ακράδαντα ότι «Κάποτε θα αποδίδουμε δικαιοσύνη μ’ ένα άστρο ή μ’ ένα γιασεμί, σαν ένα τραγούδι που καθώς βρέχει παίρνει το μέρος των φτωχών».

       Υ.Γ.: Οι στίχοι εντός των εισαγωγικών είναι του Τάσου Λειβαδίτη.